Czy algorytmy wiedzą o nas więcej niż my sami?
W czasach debaty nad sztuczną inteligencją, szczególnie silnej w środowiskach kreatywnych wobec rozprzestrzeniających się w zawrotnym tempie coraz lepszych generatorów AI, Biennale Warszawa podczas swojej drugiej edycji zebrało artystów z całego świata, którzy poruszyli tematy i granice związane z rolą algorytmów w życiu człowieka. Wystawa została zatytułowana 𝙎𝙚𝙚𝙞𝙣𝙜 𝙎𝙩𝙤𝙣𝙚𝙨 𝙖𝙣𝙙 𝙎𝙥𝙖𝙘𝙚𝙨 𝘽𝙚𝙮𝙤𝙣𝙙 𝙩𝙝𝙚 𝙑𝙖𝙡𝙡𝙚𝙮 / 𝙒𝙞𝙙𝙯𝙖̨𝙘𝙚 𝙠𝙖𝙢𝙞𝙚𝙣𝙞𝙚 𝙞 𝙥𝙧𝙯𝙚𝙨𝙩𝙧𝙯𝙚𝙣𝙞𝙚 𝙥𝙤𝙯𝙖 𝘿𝙤𝙡𝙞𝙣𝙖̨, w nawiązaniu do motywu palantirów z książek J.R.R. Tolkiena oraz książki Ramesha Srinivasana o pokrewnym tytule. 
Czy sztuczna inteligencja ma charakter pisma? Czy można zrozumieć mowę zwierząt za pomocą uczenia maszynowego? Czy można przechowywać energię w roślinach? Czy algorytmy wpływają na wyniki wyborów politycznych? Na te i inne pytania odpowiadała futurystyczna ekspozycja, zrealizowana z rozmachem w samym centrum Warszawy, w przestrzeniach Domów Towarowych Wars Sawa Junior przy ulicy Marszałkowskiej, przy której miałam przyjemność pracować w roli producentki komunikacji wizualnej w przestrzeni wystawy.
Jako producentka pracowałam w zespole identyfikacji wizualnej pomiędzy kwietniem, a lipcem 2022 r., materializując opiewający w niestandardowe rozwiązania projekt komunikacji, identyfikacji oraz oznaczeń w przestrzeni wystawy zaprojektowany przez polskiego projektanta graficznego Jakuba de Barbaro.

zdj. Biennale Warszawa: Bartosz Górka

Opis wystawy ze strony Biennale:
"Wystawa zatytułowana Seeing Stones and Spaces Beyond the Valley / Widzące kamienie i przestrzenie poza Doliną, która jest głównym wydarzeniem drugiej edycji Biennale Warszawa, poświęcona jest relacjom między władzą, autorytaryzmem, kapitałem, ekstraktywizmem i technologią. Ta perspektywa dopełniona została prezentacją alternatyw technologicznych, prototypów, idei oraz projektów spekulatywnych, które pozwalają wyobrazić sobie bardziej demokratyczną i równościową przyszłość. 
Tytuł wystawy nawiązuje do motywu palantirów, czyli widzących kamieni z trylogii Władca Pierścieni J.R.R. Tolkiena. Palantir to jednocześnie nazwa firmy technologicznej założonej w 2004 roku przez Petera Thiela, konserwatywnego prawnika i inwestora; zajmuje się ona zaawansowaną analityką danych, głównie na zlecenie rządu amerykańskiego. Druga część tytułu nawiązuje do książki Ramesha Srinivasana Beyond the Valley: How Innovators around the World Are Overcoming Inequality and Creating the Technologies of Tomorrow. Jej autor przedstawia alternatywne rozwiązania, obiekty i prototypy, które mogą stanowić przeciwwagę dla obecnego modelu technologicznego, stworzonego i zarządzanego przez prywatne, monopolistyczne korporacje we współpracy z ośrodkami politycznymi na całym świecie. 
Jedna część wystawy poświęcona została konserwatywnej ideologii Doliny Krzemowej, infrastrukturze służącej do przesyłania danych, materialności technologii, roli państwa w cyfrowych systemach inwigilacji i nadzoru oraz ekstraktywizmowi surowców i danych, druga natomiast prezentuje algorytmiczne, organizacyjne, ekologiczne i infrastrukturalne alternatywy pozwalające przezwyciężyć splot autorytarnej władzy i technologii. 
Integralną częścią wystawy jest program publiczny złożony z warsztatów, wykładów, wykładów performatywnych, wystąpień i debat."
// źródło: Biennale Warszawa: https://2022.biennalewarszawa.pl/o-wystawie/

zdj. Biennale Warszawa: Bartosz Górka

zdj. Biennale Warszawa: Bartosz Górka, Marta Ankiersztejn, Monika Stolarska

Wyzwanie stanowiło zaproponowanie i zastosowanie niestandardowych rozwiązań materiałowych i technologii druku spójnych z założeniami wystawy i projektu graficznego, przy ograniczonym budżecie, napiętym harmonogramie i specyfice lokalizacji, w tym: 
-> wielkoformatowych haftowanych plansz z tekstami kuratorskimi przygotowanymi w dwóch językach, wyprodukowanych w taki sposób i z takich materiałów, aby mogły po wystawie udać się w podróż po świecie m.in. na Ars Elektronikę. Hafty musiały być estetycznie i konceptualnie spójne z projektem wystawy, spełniać wymogi PPOŻ i przede wszystkim były większe niż standardowe rozmiary realizowane przez maszyny hafciarskie.
Dla stworzenia projektu nieocenioną pomocą i zaangażowaniem wykazała się firma hafciarska, adaptując niestandardowe tkaniny, srebrne nici i przede wszystkich dokładając wszelkich starań ażeby maszyny oddały nasze niemałe wymagania co do odpowiedniego wyglądu typografii.
-> tzw. czarnych luster z tworzywa sztucznego, stanowiących opisy do prac i elementy wayfindingu.
-> wielkoformatowych programów publicznych, o których wykonaniu i technologii, spełnieniu przepisów pożarowych i montażu można by napisać opowiadanie, a które finalnie przybrały postać papierowych płacht podwieszanych na wysokościach oraz były prezentowane w witrynach DT Warsa Sawy Junior.
-> Komunikacji w oknach pasażu Wiecha oraz promenady od strony ulicy Marszałkowskiej,wymagającej ze względu na specyfikę budynku, dostępność dokładnych planów, ale udała się pomimo wszelkich utrudnień i wyzwań.
-> wayfindingu w przestrzeni wystawy
Wystawę można było oglądać pomiędzy 13.06, a 17.07.2022 r.
Credits:
Zespół kuratorski: Bartosz Frąckowiak, Anna Galas-Kosil, Paweł Wodziński
Architektura: CENTRALA (Simone De Iacobis, Małgorzata Kuciewicz)
Projekt identyfikacji wizualnej i strony internetowej: Jakub de Barbaro;
współpraca: Mikołaj Hałabuda, Marta Kowalska, Alina Lysachkova
Zespół produkcji: Ewa Kozik, Marta Michalak, Ela Petruk
Koordynatorka programu publicznego: Joanna Saran
Zespół komunikacji i PR: Klara Duniec, Justyna Gill-Maćkiewicz, Magdalena Jankowska, Aleksandra Kardaczyńska, Przemek Rydzewski, Agnieszka Tiutiunik
Promotorzy i promotorki: Joanna Bernacka, Ola Brzeska, Daria Dąbrowska, Adam Durjasz, Bogumiła Gręda, Julia Kinaszewska, Katarzyna Kołtunowicz, Magda Kopańska, Agnieszka Łaguna, Jagoda Nowakowska, Michał Podziewski, Kamila Räuber, Kamil Siekierzyński, Katarzyna Sinet, Kate Smuraga, Klaudia Szott, Bernard Wnuk
Współpraca merytoryczna: Ewa Kozik
Technika: Marek Jeżewski
Realizacja wystawy: Artmontage
Realizacja audio-wideo wystawy: Eidotech Polska
Rejestracja wideo: Filip Drożdż, Stefan Łazarski, Michał Mądracki
Strona internetowa: Michał Szota
Redakcja, korekta i tłumaczenia: Paulina Bieniek, Justyna Chmielewska,Tim Churcher, Ewa Cybulska-Bohuszewicz, Aleksandra Czyż, Klementyna Dec, Bartosz Frąckowiak, Anna Dzierzgowska, Dominika Gajewska, Sylwia Hajduga, Lucyna Khvorost, Ewa Kozik, Monika Krawul, Sławomir Królak, Jerzy Listwan, Mateusz Myszka, Agata Rudowska, Katarzyna Slabý, Aleksandra Szkudłapska, Malwina Szymczak, Dariusz Żukowski
Biuro i księgowość: Robert Jaworski, Angelika Malon, Bożena Marczykowska, Michał Markowicz, Ewa Orlińska-Pięta, Bartosz Ziemba
Obsługa prawna: Paweł Siemianowski
Zamówienia publiczne: Mateusz Saczywko
Promotorzy
𝗣𝗿𝗼𝗷𝗲𝗸𝘁 𝗳𝗶𝗻𝗮𝗻𝘀𝘂𝗷𝗲 𝗺.𝘀𝘁. 𝗪𝗮𝗿𝘀𝘇𝗮𝘄𝗮
𝗣𝗮𝗿𝘁𝗻𝗲𝗿𝘇𝘆: Wars Sawa Junior, Goethe Institut, Institut Francuski, Austriackie Forum Kultury, Fundacja Heinricha Bölla, Ambasada Królestwa Niderlandów, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, TR Warszawa
𝗣𝗮𝗿𝘁𝗻𝗲𝗿𝘇𝘆 𝗺𝗲𝗱𝗶𝗮𝗹𝗻𝗶: „Przekrój”, „Tygodnik Powszechny”, „Szum”, „Notes na 6 Tygodni”, „Le Monde diplomatique”, Going, TOK FM, True Story, Architektura & Biznes


Dziękuję także za niezwykłą współpracę podczas tworzenia projektu Marcie Michalak z zespołu produkcji, cierpliwość do moich pytań dla CENTRALI i najdrobiazgowszych pomiarów dla Warsa Sawy Junior, firmie HaftyNadruki.pl za niezwykłą jakość i bardzo szybką realizację kolosalnego zamówienia, Lentimaxowi za wiedzę i profesjonalność, panu Łukaszowi za druki w dniu wernisażu, oraz całemu zespołowi za niesamowite przedsięwzięcie artystyczne o najwyższej wartości estetycznej.
Back to Top